Trong số hàng trăm tộc họ đang hiện diện trên lãnh thổ Việt Nam có một dòng họ rất đặc biệt, được nhà vua đặt cho, đã tồn tại ở nước ta khoảng 1.000 năm trước, từ vùng đất khởi nguyên là Bắc Giang. Đó chính là dòng họ Thân.

Họ Thân Việt Nam ngày nay vốn xuất phát từ họ Giáp. Chuyện kể rằng, cụ Thủy tổ của họ Thân tên thật là Giáp Thừa Quý, là chúa Động Giáp ở Lạng Châu (phía Bắc tỉnh Bắc Giang và phía Nam Ải Chi Lăng thuộc tỉnh Lạng Sơn ngày nay). Cụ Giáp Thừa Quý được Vua Lý Thái Tổ gả con gái cho và trở thành Phò mã của triều đình nhà Lý. Nhân sự kiện đó, nhà vua đã đổi tên họ của ông, từ họ Giáp (甲) thành họ Thân (申). Họ Thân ra đời từ đó và các thế hệ con cháu họ Thân dần tỏa đi khắp nơi, sinh sôi, phát triển nòi giống, sản sinh ra nhiều hiền tài cho đất nước, tạo dựng nên các giá trị to lớn trong mọi lĩnh vực.

Không khó để gọi tên những danh nhân kiệt xuất của họ Thân trong lịch sử. Ngay từ lúc sơ khai hình thành, họ Thân đã có ba người được trở thành Phò mã triều Lý có công giúp Vua Lý giữ vững miền biên cương phía Bắc đất nước, tạo nên danh tiếng của dòng họ. Bắt đầu từ cụ tổ Thân Thừa Quý, rồi đến con của cụ là Thân Thiệu Thái và đặc biệt, người cháu của cụ là Thân Cảnh Phúc là một anh hùng dân tộc đã anh dũng hy sinh trong kháng chiến chống Tống xâm lược, được nhân dân suy tôn là “Động Giác Thiên Thần”. Đến thế kỷ XV, dưới thời Hậu Lê đã xuất hiện một danh nhân văn hóa, một nhà giáo dục lỗi lạc, người đã có công mở mang nghiệp khoa cử của gia đình, dòng họ. Đó chính là Tiến sĩ Thân Nhân Trung. Ông từng giữ chức Thượng thư bộ Lại, cơ quan quản lý việc phong tước, bổ nhiệm quan lại trong triều đình. Vốn là người có tài tổ chức, lại là thành phần trong ban giám khảo của các kỳ thi tuyển lựa nhân tài, Tiến sĩ Thân Nhân Trung đã tiến cử, lựa chọn ra những người đủ tài đủ đức để phục vụ triều đình dưới thời Vua Lê Thánh Tông, góp phần tạo nên thời kỳ “Hồng Đức thịnh thế” vang danh sử Việt. Ông là người được chọn để viết bài văn trên tấm bia đầu tiên ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám, trong đó có câu nói nổi tiếng “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà hưng thịnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà thấp hèn. Vì thế các bậc đế vương thánh minh không đời nào không coi việc giáo dục nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí quốc gia làm công việc cần thiết”. Câu nói ấy đã nêu bật được tầm quan trọng của giáo dục nhân tài đối với sự hưng thịnh của đất nước và trở nên bất hủ, còn nguyên giá trị đến thời đại ngày nay. Tiến sĩ Thân Nhân Trung còn giữ chức Phó soái hội Tao Đàn, nơi tập hợp 28 vị tinh tú là những nhân sĩ văn chương tài hoa nổi tiếng bậc nhất thời bấy giờ.

Không chỉ có công mở mang bờ cõi, phát triển văn hóa giáo dục, họ Thân còn là một dòng họ anh hùng, có truyền thống yêu nước bất khuất với nhiều tấm gương xả thân vì nước vì dân. Ở Huế, hàng bao đời nay, nhân dân vẫn luôn kính phục lòng yêu nước của hai cha con nhà yêu nước Thân Văn Nhiếp và Thân Trọng Huề. Cả hai ông đều làm quan vào thời thực dân Pháp bắt đầu xâm lược nước ta nhưng luôn sục sôi trong mình nhiệt huyết yêu nước. Người cha Thân Văn Nhiếp đã mạnh mẽ phản đối tư tưởng chủ hòa của triều đình, tìm mọi kế sách chặn bước quân xâm lược. Khi Pháp tấn công Hòa Vang, ông đã lãnh đạo đội dân binh chống giặc. Noi gương thân phụ, ông Thân Trọng Huề cũng có tư tưởng kháng Pháp. Ông chính là người đã buộc nhà đương cục Pháp phải ký vào văn kiện lịch sử công nhận lãnh thổ Việt Nam bao gồm quần đảo Hoàng Sa mà gần đây chúng ta vừa tìm được bản gốc để công bố trước thế giới thêm một bằng chứng về chủ quyền của Việt Nam trên quần đảo này.

Đến thời hiện đại, người họ Thân có quyền tự hào khi dòng họ tiếp tục có những tên tuổi yêu nước, có công với cách mạng. Bác sĩ Thân Trọng Phước (1902-1960) là một nhà yêu nước lớn ở nửa đầu thế kỷ XX. Ông là một trong những thành viên sáng lập và cung cấp kinh phí cho Đảng Tân Việt - một tổ chức yêu nước ở nước ta đầu thế kỷ XX. Sau đó, ông đã giúp đỡ rất nhiều nhà cách mạng của đảng ta trong thời kỳ đấu tranh chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa.

Khi đất nước bước vào hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống giặc Pháp và giặc Mỹ, họ Thân đã sản sinh ra người Anh hùng Thân Trọng Một - một chiến sĩ can trường, được Tổ quốc ghi công. Thân Trọng Một  nổi tiếng với lối đánh du kích cừ khôi. Đơn vị do ông  chỉ huy đã lập được rất nhiều chiến công, bản thân ông đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân và tên ông đã được đặt cho một con đường ở thành phố Huế.

Ngày nay, người họ Thân đã có mặt ở rất nhiều tỉnh thành trên cả nước và cho dù ở bất kỳ phương trời nào, những người họ Thân vẫn không bao giờ quên đi cội nguồn nguyên thủy của mình:

“Tộc Thân ta đời đời nghe tiếng gọi

Của tiền nhân tiên liệt mãi vọng về

Tỉnh Bắc Giang đất tổ cách sơn khê

Miền Lục Ngạn, Lục Nam là cố thổ…”.

Để tiếp cận nhiều thông tin hơn về lịch sử, truyền thống và những thành tựu của họ Thân, mời bạn khám phá Thư viện số Thân Tộc trên nền tảng Ngân hàng Di sản số DJC (DJC HBank).

--------------oOo--------------

Khi đăng ký tài khoản Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC tại đây, bạn có cơ hội được: 

• Bình luận, đóng góp ý kiến và giao lưu cùng tác giả.
• Sở hữu ngay báo cáo quản trị cá nhân và blog riêng.
• Truy cập không giới hạn sách, truyện, tài liệu học tập và giải trí thú vị, đa dạng, đa lĩnh vực.

Thông tin về Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC (HBank DJC):

1. Link Web djc.vn
2. Link Tải App iOS 
3. Link Tải App Android
4. Profile HBank
5. Giải thưởng Heritage Brand Review Award

☎️ Hotline: 0369 049 868 | 0335 609 868 

💌 Email: info@djc.vn